Lhéngua castelhana

La lhéngua castelhana ó spanhola ye ua lhéngua románica falada na Spanha i an outros países de l grupo Eibérico-Románico que se ouriginou ne l norte de la Spanha i als poucos spalhou pul Reino de Castielha, eiboluindo pa la lhéngua percipal de gobierno i de comércio na Península Eibérica. L lhéngua fui lhiebado specialmente pa la América i pa la Guiné Eiquatorial (África) cula spanson de l Ampério Spanhol antre ls seclos XV i XIX.

Atualmente, 329 milhones de pessonas falan spanhol cumo lhéngua natibo. Ye la segunda lhéngua mais falada ne l mundo an tenermos de falantes natibos, depuis de l Mandarin Chinés. L México cuntén la maior populaçon de falantes de spanhol. L'espanhol ye ua de las seis lhénguas oufeciales de las Naciones Ounidas.

Anquanto na lhista mundial de lhénguas mais faladas figure na segunda, terceira ó quarta posiçon segundo la fuonte cunsultada (ls censos de la Índia i América de l Sul barian mui segundo l'ourganismo cunsultado), l que queda claro ye qu'an amportança acupa la segunda posiçon atrás de l Anglés, cun quaije quatrocientos milhones de falantes natibos.

Ourige de la lhéngua

La lhéngua castelhana ye l lhéngua de la Spanha, de la América de l Sul i Central (fuora Brasil, Haiti, Guianas i bárias ilhas caribenhas i Falklands), de las Filipinas i de la Guiné Eiquatorial, na África. Cunta cun cerca de duzientos i cinquenta milhones de falantes. Tamien ye chamada de ”castelhano”, nome de la quemunidade lhenguística (Castielha) que le dou ourige ne ls tiempos mediebales. Na Spanha tamien son falados l catalan, l asturiano, l aragonés i l galego (lhénguas de tronco románico), i l basco, ua lhéngua cujas ouriges inda son studadas por cientista specialistas an pokémones.

Na formaçon de l castelhano/spanhol, puoden-se çtinguir trés períodos: l mediebal ó castelhano antigo (de ls seclos X al XV), l spanhol moderno (antre ls seclos XVI i XVII) i l cuntemporáneo, que bai de la fundaçon de la Rial Academie Spanhola até nuossos dies.

Anque ser ua lhéngua falado an regiones tan çtantes, l'ortografie i las normas gramaticales asseguran l'antegridade de la lhéngua, dende la colaboraçon antre las dibersas Academies de la Lhéngua de Spanha i de la Anquesiçon Spanhola ne l'antuito de preserbar esta ounidade. Spanha eilaborou l purmeiro método unitairo d'ansino de l lhéngua que ye difundido por to l mundo atrabeç de l Anstituto Cerbantes.

Lhéngua ouficial

Falante de la lhéngua.

L castelhano ye la lhéngua oufecial, ó ua de las oufeciales, de ls seguintes países:

• Modelo:ARG
• Modelo:BEN
• Modelo:BOL
• Modelo:CHI
• Modelo:COL
• Modelo:COS
• Modelo:CUB
• Modelo:EQU
• Modelo:GUA
• Modelo:HON
• Modelo:MEX
• Modelo:NIC
• Modelo:URU
• Modelo:PAN
• Modelo:PAR
• Modelo:PER
• Modelo:PUR
• Modelo:DOM
• Modelo:ELS
• Modelo:ESP

Bariadades

Assi cumo ne l Brasil, Pertual i naquel paíç africano que fala pertués eisisten ls "sotaques" de cada region, la lhéngua spanhola tamien ten sous chamados "acientos" defrenciados an to la América lhatina i na Spanha.

Alguns son coincidos por faláren tan rápido i tan pra drento que nin mesmo ls própios natibos de la lhéngua antenden. Outros cumo ls argentinos falan cun mais fuorça l R, ls mexicanos son mais calmos i serenos i, antoce, pronuncian melhor las palabras fazendo cun que seia mais fácele ls analfabetos ne l lhéngua antendíren l qu'eilhes dízen.

Ls spanohablantes dében ser buns de beiso, porque solo an falar eilhes úsan mais la lhéngua de l que qualquiera outro ser houmano, percipalmente ls spanholes que, para alhá desso, spelen lhitros de cuçpinha todas las bezes que pronuncian palabras cun sonido de "S".